της Γεωργίας Δάρα
Συμπληρώνονται σήμερα 64 χρόνια από τη σφαγή του Διστόμου.
Ήταν 10 Ιουνίου 1944, όταν ένα γερμανικό απόσπασμα που έψαχνε αντάρτες μπήκε στο χωριό. Η μαρμάρινη πλάκα αναφέρει 218 ονόματα νεκρών. Ανάμεσα τους βρέφη και έγκυοι γυναίκες. «Όσοι επέζησαν, έπρεπε να φροντίσουν τα ορφανά, να θερίσουν», λέει ο Λευτέρης Σταθάς. Οι Διστομίτες δεν ξέχασαν. Στη Γερμανία, η μόνη δικαστική διεκδίκηση που εκδικάστηκε, πλην όμως απορρίφθηκε, κατατέθηκε από τον νομικό Αργύρη Σφουντούρη.
Η επομένη αγωγή κατατέθηκε στη Λιβαδειά το 1995 από συγγενείς των σφαγιασθέντων, με πρωτοβουλία του δικηγόρου Ιωάννη Σταμούλη. Οι Διστομίτες δικαιώθηκαν στον Άρειο Πάγο, αλλά δεν κατάφεραν να εκτελέσουν την απόφαση, καθώς το ελληνικό Δημόσιο δεν έδωσε ποτέ την απαιτούμενη άδεια. Στη συνέχεια προσέφυγαν στα ιταλικά δικαστήρια για να εκτελέσουν την απόφαση, με κατασχέσεις γερμανικών περιουσιακών στοιχείων στην Ιταλία. Η Μέρκελ κατέφυγε στη Χάγη για την επίλυση της διαφοράς (αντίστοιχες διεκδικήσεις εγείρουν οι Ιταλοί). Η χώρα μας άσκησε παρέμβαση στη δικαστική διαφορά Ιταλίας - Γερμανίας, η οποία έληξε με νίκη της γερμανικής κυβέρνησης, καθώς επικυρώθηκε από το Διεθνές Δικαστήριο το δικαίωμά της στην ετεροδικία (να μη δικάζεται δηλαδή σε άλλα κράτη).
Κ. Πασχούλης: σήμερα 79 ετών, περιγράφει όσα έζησε:
«Ήμουν 10 χρονών. Κατέβηκα τη σκάλα και κρύφτηκα στο υπόγειο. Η μάνα κι ο αδελφός μου βγήκαν απ' την πίσω πόρτα κι έτρεξαν να κρυφτούν στο σπίτι των γειτόνων. Τους βρήκαν σκοτωμένους. Είδα τη μάνα μου, τη Βασιλική, με σκισμένη την πλάτη από την ξιφολόγχη. Και τον Στάθη, τον αδελφό μου, με μια σφαίρα στο μέτωπο. Πήδηξα γρήγορα στον κήπο μας. Μπήκα στο κιούπι. Εκεί που βάζαμε το λάδι... Κατευθύνθηκα τρέχοντας στο βουνό. Ξυπόλυτος. Οι Γερμανοί χτυπούσαν ρίχνοντας όλμους. Ήθελα να ζήσω...»
Στη συνέχεια της συνέντευξης δακρύζει:
«Όταν σου κάνουν τόσο μεγάλο κακό, θέλεις να δικαιωθείς. Η υπόθεση δεν είναι προσωπική, αλλά εθνική. Ο άμαχος πληθυσμός δεν έφταιξε. Καταλαβαίνεις τι είδους έγκλημα είναι να σε σφάζουν στην πόρτα του σπιτιού σου;»
Κ. Λίτσος, σήμερα 79 ετών, περιγράφει όσα έζησε:
«Παίζαμε στην κάτω πλατεία. Ήταν Σάββατο, 10 Ιουνίου. Οι εκτελέσεις έγιναν μπροστά στο σχολείο. Κατέβασαν απ' το φορτηγό τους ομήρους, τους οποίους μάζεψαν απ' τα χωράφια. Στάθηκαν μπροστά στο σχολείο πιασμένοι χέρι με χέρι. Τους εκτέλεσαν όλους. Και μετά ξεκίνησε η σφαγή. Έκαναν θόρυβο με τις μοτοσικλέτες και τ' αυτοκίνητα για να μην ακούγεται το κλάμα. Έσφαζαν όποιον συναντούσαν. Όσοι προλάβαμε, ανεβαίναμε στο βουνό. Φεύγοντας, τους είδα να πυροβολούν ανθρώπους και να καίνε πεέντ'-έξι σπίτια».
ΠΗΓΗ
και ολόκληρο το κείμενο:
και ολόκληρο το κείμενο:
ΕΔΩ
▼
Κυριακάτικη, σελίς 44
(σκανάρετε αυτή τη φωτογραφία με το κινητό σας
ή το tablet σας, χρησιμοποιώντας το app: CLIC2C)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου